Трейдинг және инвестициялаудың үздік стратегиялары
4 Белсенді трейдинг стратегиялары
1. Скальпинг
Скальперлер бірнеше секундтан бірнеше минутқа дейін қысқа уақыт аралығында сауда жасайды. Күн сайын жүздеген мәміле жасалуы мүмкін. Олардың әрқайсысындағы пайда – бір акцияға бірнеше цент. Сондықтан да скальперлер айтарлықтай көлемде сауда жасайды және үлкен позицияға ұсақ тербелістерге тап болып жатады.
Мысал:
Позицияның көлемі 5000 акция.
Мәміледегі пайда – бір акцияға 3 цент.
Нәтижесі: +150 АҚШ доллары
Артықшылықтары
+ Қағидалары нақты және жетістік ықтималы жоғары стратегиялар. Жақсы орындасаң, табыс табуға болады.
+ Талдау жасап, нарықты жақсы түсінуге статистика көп.
+ Жұмыс «тақырыптарын» жылдам үйреніп, табыс табуды бастау мүмкіндігі.
+ Әр түрлі нарықтарда қолданылады, бірақ дұрыс құралдарды табу керек.
Кемшіліктері
– Компьютерде көп уақыт өткізу, күйзеліс.
– Жағдайлардың тиімділігі бұрынғыдай емес, жаңа тиімді мүмкіндіктер іздеу қажет.
– Арнайы талаптар қажет - брокердің комиссиясы нөл.
2. Momentum-трейдинг
Momentum – импульстік сауда, негізінен биржалық күннің басында, Нью-Йорк уақыты бойынша сағат 9:30-дан 10:00-ге дейін. Трейдер негізгі сауда сессиясы ашылғанға дейін күшті жаңалықтар, айталық, тоқсандық есеп шыққан акцияларды таңдайды. Осыдан кейін нарықтың ашылуынан бастап бағаның қайда жылжуы мүмкін екенін болжау маңызды. Сауда-саттық басталған кезде, егер трейдер сценарийдің расталғанын көрсе және қазір күшті бағытталған қозғалыс басталуы мүмкін болса, позицияға кіреді. Мәміле бірнеше секундқа немесе бірнеше минутқа созылады. Трейдер үлкен жаңалықтар серпінін алады, содан кейін бір күн ішінде сауда жасау үшін басқа жағдайларды іздейді.
Артықшылықтары
+ Жылдам үлкен табыс табуға болады.
+ Қазіргі уақытта нарық, жаңалықтар, сұраныс пен ұсыныс туралы ұғым дамуда.
+ Кейбір биржашылар бір күннің ашылуында көп табыс табатындықтары соншалық, сауда сессиясының қалған бөлігі жұмыс істемеуі мүмкін.
Кемшіліктері
– Тәуекелі жоғары. Егер баға позицияға қарсы болса, жағдайды стоп-лоссыз жедел түрде қолмен бақылау керек. Көп жоғалту тәуекелі бар.
– Кейбір күндері мүмкіндіктер аз болады. Егер жақсы идеяларды пайдалануға үлгермесе, келесі күнді күту керек.
– Көп күйзеліс
3. Intraday-трейдинг
Бұған алдыңғы екі стиль + бір сауда сессиясы ішінде ұзағырақ трендтік мәмілелерді қосуға болады. Трейдер позицияны бірнеше сағат бойы ұстауы мүмкін. Негізгі қағида – нарық жабылады, платформада ашық мәмілелер жоқ. Жаңа мәмілелерді келесі күні ғана жасауға болады.
Артықшылықтары
+ Неғұрлым өлшенген және бірқалыпты тәсіл.
+ Stop Loss-ты және Take Profit-ті қоюға болады. Кейбір мәмілелерді «автоматтандыруға» және оларды қолмен қадағаламауға болады.
+ «Түнде» немесе «демалыс күндері» позициясын ауыстыру тәуекелі жоқ. Егер нарық қауіпті баға алшақтығымен (гэппен) ашылса, трейдер ештеңе жоғалтпайды, себебі белсенді позициялар жоқ.
+ «risk:reward = минимум 1:3» қағидасы қолданылады.
Кемшіліктері
– Сауда жасау үшін құбылмалылық, жақсы жаңалықтар жағдайлары және кестелердегі сапалы паттерндер қажет. Олар үнемі бола бермейді, сондықтан да кейде күндер зеріктіріп, пассивті болады.
– Нәтижеге қол жеткізу үшін кәсіпқойлар үнемі мәмілені талдап, сауда журналын жүргізулері керек. Жұмыс көп уақыт алады, оның ішінде нарық жабылғандағы қосымша сағаттар жұмсалады.
4. Swing-трейдинг
Swing-трейдер позицияларды бірнеше күн, апта немесе тіпті айлар ұстауы мүмкін. Мұндай тәсіл алып-сатарлық саудадағы ең ұзақ мерзімді тәсіл болып табылады. Кейде мәмілелер инвестицияларға ұқсап жатады.
Артықшылықтары
+ Аз ашулану. Ойлануға, талдауға, позиция мен тәуекелдерді басқаруға уақыт бар.
+ Бағаның бір сәттік ауытқуы соңғы нәтижеге аз әсер етеді. Ұзақ мерзімді үрдістер маңыздырақ.
Кемшіліктері
– Көбірек білім қажет. Бұл кемшілік те емес, бірақ Swing трейдеріне тек техникалық талдау дағдыларын ғана емес, сондай-ақ бизнестің іргелі жағын түсіну артық етпейді.
– Кейде нәтижені біраз уақыт күтуге тура келеді.
5 инвестициялау стратегиясы
1. Сатып ал да, сақта (Buy and Hold)
Инвестор көбіне сенімді активтерді, яғни «көгілдір фишкалар» акцияларын немесе сапалы құрылған ETF қорларын таңдап жатады. Нұсқа ретінде биржа индекстеріне, айталық S&P 500 индекстеріне ETF қорлары қолайлы. Сатып алғаннан кейін портфельді ЖЫЛДАП сақтап жатады.
Артықшылықтары
+ Стратегия тиімділікті көп рет дәлелдеді. Он жылдық деңгейде сенімді акцияларды немесе индекстерді тұрақты сақтау капиталды көп есеге ұлғайтуға көмектеседі. S&P 500 индексі 2009 жылдан 2024 жылға дейін «600%+»-ға өсті. Индекстегі жекелеген акциялар мың пайызға өсіп, дивидендтер төледі.
+ Аз мәміле – брокерлік комиссияға жұмсалатын ақшаны үнемдеу, сауда жасағанда жүйкеңізді тоздырмайсыз әрі уақытыңызды да үнемдейсіз.
Кемшіліктері
– Кейде портфельді қайта теңдестіру керек, әйтпесе іске асырылмаған пайданы жоғалтып алуға болады.
– Егер ақшаны тек көгілдір фишкаларға немесе индекстерге салса, онда болашағы бар жаңа компаниялар бойынша өсудің жақсы мүмкіндіктерін жіберіп алуға болады.
2. Орташа
ақшалай құн (Money-cost averaging)
Инвестор ай сайын немесе тоқсан сайын бірдей сомадағы акцияларды сатып алады. Егер бағасы көтерілсе, онда инвестор аздау акция сатып ала алады, егер бағасы түссе, онда көбірек акция сатып ала алады. Осылайша, бағалардың ауытқуы басылады, портфель біркелкі және біртіндеп ұлғаяды.
Артықшылықтары
+ Капиталы шағын инвесторларға қолайлы. Бұл стратегияға ай сайынғы жалақының аз бөлігін бөлуге болады.
+ Акцияларды қымбатқа сатып алу және өзінің бүкіл капиталына бағалардың түскенін байқау тәуекелі аздау.
+ Үлкен кезеңдегі орташа бағалар бойынша позицияларды біркелкі жинау.
+ Бір соманы бірнеше компанияның акцияларына кезек-кезек салуға және әр түрлі портфель құруға болады.
Кемшіліктері
– Бір жолғы ірі инвестицияға қарағанда, пайданы аздау алу ықтималы бар. Бірақ шығын тәуекелі де аздау.
3. Құндық
инвестициялау (Value Investing)
Инвестор нарық сол сәтте қатты жете бағаламайтын «танымал емес компаниялардың» акцияларын іздейді. Іргесі мықты компанияның бизнесі табысты болып келеді және оның құны да компанияның биржадағы акцияларына қарағанда қымбат тұрады. Инвестордың міндеті – осы ішкі құндылықты анықтап, оны арзанға алу.
Артықшылықтары
+ Тәсіл он жылдап тексерілді. Дәл осылайша миллирдтаған долларды Уоррен Баффетт және дәл осылайша миллиондаған долларды оның ұстазы Бенджамин Грэм тапты.
+ Шынымен мықты әрі сапалы бизнесте үлесті сатып алу мүмкіндігі.
+ Психологиялық қанағаттанушылық – трендке қарсы болу бұл – бәріне қарсы болу және нәтижесінде бірінші болу.
Кемшіліктері
– Нәтижелерді ұзақ уақыт күту. Кейде акциялар одан әрі түсуі немесе жай ғана жылдар бойы өспеуі мүмкін.
– Бағасы арзандап кеткен акцияларды сатып алу және шынымен әлсіз компанияға тап болу тәуекелі бар. Бәрін мұқият талдау керек.
– Пайданы жіберіп алуға болады. Құндық компаниялар айтарлықтай консервативті келеді. Неғұрлым тәуекелді және «хайп жасайтын» индустрияларда кірістілік көбірек келеді.
4. Өсуге
инвестициялау (Growth Investing)
Инвестор болашағы неғұрлым зор, көбінесе технологиялық сектордағы және биотехнологиялық индустриядағы жобаларды іріктейді. Назар танымал компанияларға түседі, олардан алға бастайтын шешімдер мен алдағы жылдары белсенді масштабтау күтіледі. Акцияларды қайталама нарықта сатып алуға немесе ІРО-ға, яғни компаниялардың биржаға бастапқы шығуларына қатысуға болады.
Артықшылықтары
+ «Жаңа Microsoft» табу және уақыт өте келе табысты компания арқылы тым көп табыс табу теориялық ықтималы бар.
+ Үнемі бәрінен хабардар болу – маңызды жаңалықтар мен трендтерді түсіну.
+ ІРО-ға қатысу арқылы кейде биржада болашақтағы бағаларға дисконты жақсы акцияларды сатып алуға болады.
Кемшіліктері
– Жоғары тәуекел. Өсу компаниялары көбінесе тиімсіз келеді. Олардың кейбірі нәтижесінде табысты болмауы мүмкін, ал акциялар қатты құлдырауы немесе мүлдем нөлге айналуы мүмкін.
– Алып-сатарлық көңіл-күй. Сапалы ұзақ мерзімді салымдардың орнына кейде «арзандау сатып алдым – қымбатқа саттым» тәсілімен жылдам әрекет жасауға тура келеді.
5. Дивидендті
стратегия
Инвестор орнықты ірі компаниялардың акцияларынан тұратын портфель жасайды, аталған компаниялардың көп жылдық дивидендтерді төлеу мен көтеру тарихы бар. Пассивті купондық кіріс алу үшін, мұндай тәсілді сенімді облигацияларды сатып алумен толықтыруға болады. Алған пайданы жаңа бағалы қағаздарды сатып алуға қайта инвестициялауға болады.
Артықшылықтары
+ Тұрақты ақша ағыны. Кірісті ай сайын әкелетін портфель жасауға болады.
+ Акциялар өскенде қосымша табыс табу мүмкіндігі.
Кемшіліктері
– Салықтар (егер W-8BEN үлгісін толтырса, азайтылған мөлшерлемеге үміттенуге болады).
– Жоғары дивидендті кірістілік – үнемі тиімді бола бермейді. Кейде ол компания акцияларының қатты түскенін және компанияның жағдайы мәз емес екенін білдіреді, ол дивидендтерді төлеуді әзірге тоқтатқан жоқ.
– Гэп дивидендтері – дивидендтерді төлегеннен кейін акциялардың бағасы жиі түсіп отырады. Гэпті кейін жиі кері жабылып отырады. Бірақ егер қағазды ол жабылғанға дейін сатса, бағасын жоғалтып алуға болады.
Әр түрлі стратегиялар туралы көбірек білу және инвестициялауды үйрену:
Тәжірибе жүзінде білім мен дағдыларыңызды сынап көріңіз:
