25.04.2025 12:00

Freedom Holding Corp. компаниясының делистинг туралы дәйексіз ақпаратқа қатысты ресми мәлімдемесі

Freedom Holding Corp. компаниясы (бұдан әрі - «FRHC», «Компания») бірқатар дәйексіз және бұрмаланған мәлімдемелерді қамтитын ақпараттың көпшілікке қол жетімді болуына байланысты Disclosure insight есебінде қозғалған негізгі оқиғаларға қатысты түсініктеме беруді және оны түсіндіруге айқындық енгізуді қажет деп санайды. Компания өзінің ашықтық, нормативтік адалдық және акционерлер, клиенттер және іскерлік қоғамдастық алдындағы жауапкершілік қағидаттарын ұстанатынын растайды.

1. Deloitte компаниясының атауы — бақылау мен ашықтықты күшейтуге бағытталған стратегиялық қадам

2022 жылғы қазан айында FRHC 2023 қаржы жылындағы қаржылық есептіліктен бастап Deloitte LLP (Қазақстан) компаниясын Топтың сыртқы аудиторы етіп тағайындады. Deloitte аудиторлық компаниялардың «Үлкен төрттігіне» кіреді және АҚШ-тың Жария компанияларының бухгалтерлік есептілігін қадағалау кеңесінде (PCAOB) тіркелген.


Бұл қадам Компанияның корпоративтік басқару сапасын және халықаралық қаржылық есептілік стандарттарына сәйкестік деңгейін жақсарту стратегиясының бір бөлігіне айналды.


Аудитордың ауысуы, әсіресе Big Four деңгейіндегі аудитке көшу кезінде жария компания эволюциясының реттеуші практикада көзделген табиғи және реттеуші кезеңі болып табылады. Мұндай ауысу көбінесе қосымша әдіснамалық салыстырумен және бұған дейін берілген есептік үлгілерді түзетумен (restatements) бірге жүреді. FRHC жағдайында 2022 жылғы 15 қарашада және 2023 жылғы 17 наурызда ашылған түзетулер компанияның қаржылық нәтижелеріне - активтерге, капиталға, таза пайдаға қатысты болған жоқ және тек қаражаттың қозғалысы туралы есеп пен кіріс туралы есепте жекелеген жолдарды жіктеудің техникалық аспектілерімен байланысты болды.

2. 2023 жылғы 16 маусымдағы және 2023 жылғы 14 тамыздағы 8-K үлгісі бойынша түсініктеме: делистинг тәуекелі жоқ


Есептегі ең манипулятивті мәлімдемелердің бірі - 2023 жылғы 16 маусымдағы 8-K үлгісін «делистинг туралы хабарламалар» ретінде түсіндіру. Бұл құжат 3.01-тармаққа сәйкес ақпаратты жария ету жөніндегі талап шеңберінде («Notice of Delisting or Failure to Satisfy a Continued Listing Rule or Standard»)  берілді және Nasdaq баға белгіленімі тізімінен FRHC акцияларын алып тастау мәселесіне емес, Form 10-K жылдық есебін берудің кешігуіне қатысты болды.


АҚШ нарығында әдеттегідей, есеп беру техникалық тұрғыдан кешіккен жағдайда биржа комплаенсты 60 күн ішінде қалпына келтіруді ұсыну туралы ресми хабарлама жібереді. Компанияға қатысты сауда-саттыққа ешқандай санкциялар, шектеулер немесе нақты делистинг қадамдары қолданылмады. Компания мүдделі тараптарға осы түсіндірменің дұрыстығына көз жеткізу үшін түпнұсқа құжатпен өз бетінше танысуға кеңес береді.

1. 2023 жылғы 16 маусымдағы 8-К үлгісі:  https://www.sec.gov/ix?doc=/Archives/edgar/data/924805/000092480523000071/frhc-20230615.htm

2. 2023 жылғы 14 тамыздағы 8-К үлгісі: https://www.sec.gov/ix?doc=/Archives/edgar/data/924805/000092480523000084/frhc-20230808.htm


3. Deloitte аудитінің ауқымы мен тереңдігі: бұрын-соңды болмаған тексеру деңгейі

Deloitte сияқты аудитормен өзара іс-қимыл жасаған бірінші жылы қашанда тексерудің сапасы мен тереңдігіне қойылатын үлкен талаптарды болжайды. 2023-2024 қаржы жылы FRHC компаниясына аудит Deloitte — Қазақстан, Ұлыбритания, АҚШ-тың бірнеше юрисдикциясының қатысуымен жүргізілді және ол PCAOB және SOX стандарттарына сәйкес 70 000-нан астам сағат аудиторлық жұмысты қамтыды.

Аудиторлардың жұмысын Hindenburg Research-тің алыпсатарлық мақаласы қиындатып жіберді, ол инвестициялық қоғамдастықта жария компаниялар акцияларының құлдырауы арқылы ақша табу мақсатында оларға жасалған айла-шарғы шабуылдарымен танымал. Компания Hindenburg Research-тің реттеуші емес, аудит немесе аналитикалық сараптама жүргізуге лицензиясы жоқ және оның қызметі өзінің қаржылық пайдасын ғана көздейтінін атап өткен жөн деп санайды.

Осы айыптауға жауап ретінде FRHC ішкі және тәуелсіз сот-экономикалық (forensic) тексеруді бастады. Тексеру барысында Hindenburg есебіндегі барлық негізгі мәлімдеме құжатталған, оған Компания бұған дейін егжей-тегжейлі баспасөз релизін шығарған еді.


Кейіннен Hindenburg Research-тің өзі сенім дағдарысына тап болғанын, кәсіби қоғамдастықта заңдылығын жоғалтқанын және қызметін тоқтатуға мәжбүр болғанын атап өткен жөн.

Ішкі бақылау рәсімін мұқият тексеруді қоса алғанда, тексерудің осындай ауқымдылығы мен көп сатылығы есептілік мерзімдерін ұзарту қажеттілігін түсіндіреді — атап айтқанда, 2024 жылғы 31 мамырдағы NT 10-K.

4. Қазіргі сәттегі жетістіктер мен мәртебе

Компанияның 2024 жылғы 31 наурызда аяқталған 2024 қаржы жылындағы қаржылық есептілігі 2024 жылғы 14 маусымда уақтылы тапсырылды, бұл реттеуші кестенің қалпына келтірілгенін растайды. Deloitte қорытындысында былай атап өтілген:

●      FRHC қаржылық есептілігі Компанияның қаржылық жағдайын дәйекті түрде көрсетеді;
●      Компанияның ішкі бақылауы Сарбейнса-Оксли (SOX) заңының (SOX) 404-бөлімінің талаптарына сәйкес тиімді деп танылды.
Компания сондай-ақ Chief Legal Officer-ті тағайындап, Директорлар кеңесінің құрамын, оның ішінде реттелетін қаржы институттарында тәжірибесі бар тәуелсіз қатысушылардың арқасында жаңарта отырып, заңды функцияны күшейтті.

Соңғы жылдардағы тәжірибенің арқасында FRHC беріктігін тексеруден өтіп қана қоймай, сондай-ақ жетілген, орнықты және ашық ұйымға айналды. Аудит және ішкі бақылау стандарттарының жоғарылауы - Компанияның ұзақ мерзімді беделіне және орнықты өсуіне инвестиция.

Компания барлық мүдделі тарапты тексерілген ақпарат көздеріне және SEC-ке берілген компанияның жария есептеріне сүйенуге шақырады.