Алып-сатар деген кім?

Кеңес үкіметі тарағаннан кейінгі елдердің басым тұрғыны сөздің «Арзандау сатып ал да, қымбаттау сат» деген тәсіл жайында болатынын түсініп отыр.

Дәл алып-сатарлар инвесторларға қарағанда, қысқа мерзімде барынша көбірек пайда алу үшін ең «тың» идеяларда жолы болып жатады. Қалай болғанда да, ұтуға тырысады:

• Белсенді өсетін акцияларды сатып алады. Әлі де өсуі мүмкін ғой!
• Түсетін акцияларды сатады, өз акцияларын дүрлігіп лақтырады немесе «қысқа позицияларды» ашады.
• Күн сайын нарықты қадағалайды, жаңалықтарға және баға құбылмалылығына белсенді жауап қатады.
• Барлық ықтимал аналитиктерден нысаналы бағалардың жарысын белсенді қадағалайды.
• Кейбір акциялардың бағасын 15 минут сайын немесе жиі тексеруі мүмкін.
• Акцияларды компанияның тоқсандық есебінің алдында сатып алады, есеп кезінде «жолы болып кетеді» деп сенеді (шын мәнінде, «орыс рулеткасын» ойнайды).
• Көптеген тәуекел мәмілелерге қатысады, жылына ондаған немесе тіпті жүздеген пайыз табыс табады.
• Көбінесе жүйелі түрде әрекет етпейді.

Алып-сатар деген кім?

Өкінішке қарай, алып-сатарлық ниет нарыққа енді келген инвесторлардың көкейінде жүреді. Олар үнемі акциялардың аса қарқынмен өскен жағдайына қарап, жіберіп алған мүмкіндіктерін уайымдайды. Демін ішіне тартып, қаржы телеарналарынан және барлық мүмкін аналитиктерден тың идеялар күтеді. Кейде тіпті осындай берілген достары мен таныстарынан да күтеді.

Жай кірістілікті көздейтін әрі бағамдардың өзгеруіне қарай табыс табуға ұмтылатын тұрақсыз алып-сатарларды әлбетте құмар ойыншылармен салыстыруға болады.

Бенджамин Грэм алып-сатарлықты ұят іс немесе заңсыз деп есептемейді. Олар тіпті нарықты тірілтуге керек: сауда-саттық көлемі мен компаниялар үшін қаражат тарту сомасын арттыру. Көпшілік үшін алып-сатарлық пайдасыз болып келеді. Бір күні ойыншыларды күйреуге алып келеді.

Алып-сатар болу дегеніміз:

• Қысқа мерзімді өрлеу, ірі соманы қолға түсіру;
• Кейде өзін қаржы ұстазы ретінде сезіну;
• Жиі күйгелектену. Ерте ме, кеш пе жалақы сомасын жоғалту;
• Не болмаса жүйелі трейдер немесе инвестор болу не болмаса нарықтан кету.