15.05.2024 15:01
Boeing Әділет министрлігінің келісімін бұзғаннан кейін қылмыстық қудалауға ұшырау қаупі бар
АҚШ Әділет министрлігі сейсенбі күні Boeing Co (BA) компаниясы авиаөндірушіні 2018 және 2019 жылдары 346 адам қаза тапқан 737 MAX апаты үшін қылмыстық қудалаудан қорғаған 2021 жылғы келісім бойынша өз міндеттемелерін бұзғанын мәлімдеді.
Әділет министрлігі соттың талап-арызында американдық ұшақ өндірушісі АҚШ-тың алаяқтық туралы заңдарының бұзылуын алдын алу және анықтау үшін сәйкестік және этика бағдарламасын әзірлей, енгізе және оның сақталуын қамтамасыз ете алмағанын мәлімдеді. 5 қаңтарда Alaska Airlines (ALK) әуекомпаниясының ұшуы кезінде Boeing 737 MAX 9-ның есігі үзіліп кеткеннен кейін Әділет министрлігінің өкілдері Boeing-тің қауіпсіздігі мен сапасына қатысты сақталып отырған проблемалар туралы қорытынды жасады. Бұл оқиға 2021 жылғы келісімнің аяқталуына екі күн қалғанда орын алды.
Бұл шешім 2018 және 2019 жылдардағы ауыр қаржылық санкциялар мен қатаң қадағалауға әкеліп соғатын, корпоративтік дағдарыс пен қаңтардағы жарылыстан келтірілген беделге нұқсан келтіретін апаттар үшін Boeing компаниясын қылмыстық қудалауға ұшыратады.
«Біз бұл келісімнің шарттарын орындадық деп есептейміз және осы мәселе бойынша министрлікке жауап беру мүмкіндігін асыға күтеміз. Бұл ретте біз келісімнің бүкіл қолданылу мерзімі бойы, соның ішінде Alaska Airlines 1282 ұшағы апатқа ұшырағаннан кейін олардың сұрақтарына жауап ретінде барынша ашықтықпен департаментпен өзара іс-қимыл жасайтын боламыз», - делінген Boeing мәлімдемесінде.
Жалғасып жатқан Boeing дағдарысы басшылықтың ауысуына және үкіметтік тексерістерге алып келді. Сәуір айында АҚШ Сенатындағы тыңдау кезінде Boeing инженері компанияның қауіпсіздік мәселелерін елемей, қауіпті өндірістік қысқартуларға барғанын айтты.
Сонымен қатар, ұшақ апатында қаза тапқан адамдардың туыстары мен олардың адвокаттары Boeing компаниядан өзінің сәйкестік бағдарламасын қайта қарауды талап еткен 2021 жылғы прокуратурамен келісімді бұзғанын айтады. Федералдық прокурорлар бұған дейін мәміленің шарттарын үш жыл ішінде орындаған жағдайда, судьядан авиақұрылысшыға қатысты қылмыстық айыптауды алып тастауды сұрауға келісті.
Еске салайық, 2021 жылдың қаңтарында Boeing компанияның өліммен аяқталған бұрынғы аварияларға байланысты әрекеттерін қылмыстық тергеуді аяқтау үшін $2,5 млрд төлеуге, сондай-ақ зардап шеккендердің туыстарына өтемақы төлеуге және прокуратурамен мәміле шеңберінде талаптарды сақтау тәжірибесін қайта қарауға келісті.
Келісім американдық шенеуніктерге келісімнің мерзімі аяқталған сәттен бастап (7 қаңтар) Азаматтық авиацияның федералдық басқармасын алдау немесе істі жабудың басқа баламаларын іздеу мақсатында компанияның сөз байласуына байланысты сот қудалауын қозғау-қозғамау туралы шешім қабылдау үшін алты ай уақыт береді.
Прокурорлар 2021 жылғы келісімді тағы бір жылға ұзарта алады немесе сот тағайындаған бақылаушы тарапынан қадағалауды талап ете алады, бұл 2021 жылғы келісіммен салыстырғанда қымбат өзгеріс болып табылады. Әділет министрлігі сондай-ақ ұшақ өндірушіге қосымша айыппұл салуға немесе компанияны өзін кінәлі деп тануға тырысуы мүмкін, бұл Boeing компаниясының мемлекеттік келісімшарттар алу қабілетіне әсер етуі мүмкін.
«Boeing төрт апта ішінде осы келісімнің барлық шарттарын орындағанын дәлелдеуі тиіс, сондықтан істің түпкілікті нәтижесі әзірге белгісіз. Алайда заңдық қудалау тәуекелі артты, осыған байланысты АҚШ-та сауда ашылуында Boeing құнды қағаздарының құны бүгінде қысымға ұшырайды», - деп есептейді Freedom Finance Global сарапшысы Владимир Чернов.
Әділет министрлігі соттың талап-арызында американдық ұшақ өндірушісі АҚШ-тың алаяқтық туралы заңдарының бұзылуын алдын алу және анықтау үшін сәйкестік және этика бағдарламасын әзірлей, енгізе және оның сақталуын қамтамасыз ете алмағанын мәлімдеді. 5 қаңтарда Alaska Airlines (ALK) әуекомпаниясының ұшуы кезінде Boeing 737 MAX 9-ның есігі үзіліп кеткеннен кейін Әділет министрлігінің өкілдері Boeing-тің қауіпсіздігі мен сапасына қатысты сақталып отырған проблемалар туралы қорытынды жасады. Бұл оқиға 2021 жылғы келісімнің аяқталуына екі күн қалғанда орын алды.
Бұл шешім 2018 және 2019 жылдардағы ауыр қаржылық санкциялар мен қатаң қадағалауға әкеліп соғатын, корпоративтік дағдарыс пен қаңтардағы жарылыстан келтірілген беделге нұқсан келтіретін апаттар үшін Boeing компаниясын қылмыстық қудалауға ұшыратады.
«Біз бұл келісімнің шарттарын орындадық деп есептейміз және осы мәселе бойынша министрлікке жауап беру мүмкіндігін асыға күтеміз. Бұл ретте біз келісімнің бүкіл қолданылу мерзімі бойы, соның ішінде Alaska Airlines 1282 ұшағы апатқа ұшырағаннан кейін олардың сұрақтарына жауап ретінде барынша ашықтықпен департаментпен өзара іс-қимыл жасайтын боламыз», - делінген Boeing мәлімдемесінде.
Жалғасып жатқан Boeing дағдарысы басшылықтың ауысуына және үкіметтік тексерістерге алып келді. Сәуір айында АҚШ Сенатындағы тыңдау кезінде Boeing инженері компанияның қауіпсіздік мәселелерін елемей, қауіпті өндірістік қысқартуларға барғанын айтты.
Сонымен қатар, ұшақ апатында қаза тапқан адамдардың туыстары мен олардың адвокаттары Boeing компаниядан өзінің сәйкестік бағдарламасын қайта қарауды талап еткен 2021 жылғы прокуратурамен келісімді бұзғанын айтады. Федералдық прокурорлар бұған дейін мәміленің шарттарын үш жыл ішінде орындаған жағдайда, судьядан авиақұрылысшыға қатысты қылмыстық айыптауды алып тастауды сұрауға келісті.
Еске салайық, 2021 жылдың қаңтарында Boeing компанияның өліммен аяқталған бұрынғы аварияларға байланысты әрекеттерін қылмыстық тергеуді аяқтау үшін $2,5 млрд төлеуге, сондай-ақ зардап шеккендердің туыстарына өтемақы төлеуге және прокуратурамен мәміле шеңберінде талаптарды сақтау тәжірибесін қайта қарауға келісті.
Келісім американдық шенеуніктерге келісімнің мерзімі аяқталған сәттен бастап (7 қаңтар) Азаматтық авиацияның федералдық басқармасын алдау немесе істі жабудың басқа баламаларын іздеу мақсатында компанияның сөз байласуына байланысты сот қудалауын қозғау-қозғамау туралы шешім қабылдау үшін алты ай уақыт береді.
Прокурорлар 2021 жылғы келісімді тағы бір жылға ұзарта алады немесе сот тағайындаған бақылаушы тарапынан қадағалауды талап ете алады, бұл 2021 жылғы келісіммен салыстырғанда қымбат өзгеріс болып табылады. Әділет министрлігі сондай-ақ ұшақ өндірушіге қосымша айыппұл салуға немесе компанияны өзін кінәлі деп тануға тырысуы мүмкін, бұл Boeing компаниясының мемлекеттік келісімшарттар алу қабілетіне әсер етуі мүмкін.
«Boeing төрт апта ішінде осы келісімнің барлық шарттарын орындағанын дәлелдеуі тиіс, сондықтан істің түпкілікті нәтижесі әзірге белгісіз. Алайда заңдық қудалау тәуекелі артты, осыған байланысты АҚШ-та сауда ашылуында Boeing құнды қағаздарының құны бүгінде қысымға ұшырайды», - деп есептейді Freedom Finance Global сарапшысы Владимир Чернов.